Organizacja, na rzecz której pracujesz, musi poinformować Cię o wszystkich przysługujących Ci prawach i o Twoich obowiązkach. Prawa wolontariuszy określa art. 42 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie z dn. 24 kwietnia 2003 r. (Dz.U. 2003 Nr 96 poz. 873 z póź. zm.). Regulacje te powstały po to, żeby zagwarantować bezpieczeństwo pracy wolontariuszom i organizacjom oraz wyeliminować nieprawidłowości.

Prawa wolontariusza

Porozumienie o wykonywaniu świadczeń wolontariackich

Każdy wolontariusz powinien zawrzeć z organizacją porozumienie dotyczące zakresu obowiązków i okresu odbywania wolontariatu. Porozumienie musi mieć formę pisemną, jeśli wolontariusz zostaje „zatrudniony” na dłużej niż 30 dni. Jeżeli wolontariusz pełni świadczenie w organizacji krócej, porozumienie w formie pisemnej nie jest wymagane, ale powinno zostać podpisane na życzenie wolontariusza.  

Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC)

Przepisy prawne dotyczące wolontariatu nie regulują kwestii ubezpieczenia OC. Należy jednak pamiętać, że skoro wolontariusz jest stroną umowy cywilnoprawnej, jaką jest porozumienie, może odpowiadać za niewykonanie lub nienależyte wykonanie pracy, a także za czyny niedozwolone. Jeśli rodzaj świadczonego wolontariatu tego wymaga, możesz poprosić organizację, dla której pracujesz, by zapewniła Ci takie ubezpieczenie.

Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW)

Organizacja ma obowiązek wykupić ubezpieczenie NNW, jeśli wolontariusz będzie „zatrudniony” krócej niż 30 dni. Jeżeli praca będzie trwać dłużej, nie trzeba samodzielnie ubezpieczać wolontariusza, ponieważ podlega ubezpieczeniu NNW z mocy ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z dn. 30.10.2002 r. (Dz.U. 2002 Nr 199 poz. 1673 z póź. zm.).

Zaświadczenie

Organizacja, dla której pracujesz ma obowiązek, na Twoją prośbę, wystawić Ci pisemne zaświadczenie o odbytym wolontariacie, w którym zawarte będą informacje o tym, ile godzin przepracowałeś i co należało do Twoich obowiązków. Może także wystawić Ci opinię.

Warunki pracy

Organizacja ma obowiązek zapewnienia Ci odpowiednich warunków pracy, tak by odbywała się ona zgodnie z przepisami BHP. Masz także prawo do informacji o wszelkim ryzyku, jakie niesie wykonywana praca dla Twojego zdrowia i bezpieczeństwa.

Diety i zwrot kosztów podróży

Jeśli organizacja wysyła Cię do pełnienia wolontariatu w inne miejsce, to ma obowiązek traktować Cię jak pracownika etatowego, co oznacza, że powinna pokryć koszty przejazdu i diety. Z tego obowiązku wolontariusz może pisemnie zwolnić organizację.

Obowiązki wolontariusza

Ustawa nie nakłada na wolontariuszy jakichś szczególnych obowiązków. Na pewno masz obowiązek wykonywania zadań z należytą starannością – jesteś odpowiedzialny za swoją pracę i w razie nieprawidłowości ponosisz konsekwencje. Przy wykonywaniu niektórych prac wolontariusz także jest zobowiązany do posiadania określonych kwalifikacji, jeśli wynika to z odrębnych przepisów (np. wolontariat medyczny pełni wykwalifikowana pielęgniarka).